اداره ملی ستندرد در عرصه تثبیت نورم برای تمامی هموطنان عزیز خدمات مسلکی با زمان معینه ارایه میکند

معلومات	خدمات	پروسیجر کاری

 

تاریخچه مختصر اساسات نخستین نورم گذاری در کشور

افغانستان با تاریخ پنج هزار ساله خود شاهد تحولات و پیشرفت های فرهنگی و اقتصادی شگفت انگیزی بوده که از اثر این پیشرفت ها میتوان نتیجه گرفت که در گذشته معماران، پیشه وران آن زمان در ساختمان ها وکارگیری ازمواد ساختمانی و افزارکار و وسایل معیشت، نورم های ترکیبی و یا اندازه های را بکارمی بردند که از نظر ساینس و تخنیک امروزی قابل توجه می باشد.

قرار معلوم گرچه واحدهای اندازه گیری که به وسیله آن نخستین اساسات نورم ها صورت میگیرد، مانند گز، خورد، پاو، چارک، سیرکابل، سیرمزار، من کابل، من قندهار، خروار و غیره که سابقه تاریخی بیش از صدها سال را دارا می باشند. ولی اخیرآ واحد های قبول شده بین المللی اندازه گیری ها مانند واحد طول، متر، اوزان مقیاس، کیلوگرام و لیتر در افغانستان مروج گردیده است.

مفکوره تاسیس شعبات نورم و ستندرد در چوکات وزارت های تجارت و صنایع، معادن، زراعت، مالداری و سایر وزارت ها  بیش از سی و هشت سال قبل تحت عنوان اصلاحات تخنیکی در سطح مدیریت های عمومی ایجاد گردیده بودند.

در سال 1353 نخستین مقالات علمی پیرامون ضرورت و اهمیت نورم و ستندرد در روزنامه ها، مجلات و همچنان ازطریق رادیو افغانستان پخش و نشرگردیده است.

برای نخستین بار درسال 1353 کورس آموزشی سه ماهه در باره اهمیت نورم گذاری محصولات با شرکت شانزده تن از مسولین موسسات و فابریکات صنعتی کشور به ابتکار و رهنمایی مدیریت عمومی نورم و ستندرد، وزارت معادن و صنایع وقت تدویر یافت و درسال های بعدی آن تدویر این چنین کنفرانس های علمی در زمینه سازماندهی گردید و در سال 1355 تدریس نورم و ستندرد در شعبه صنعت فاکولته اقتصاد عملاً آغاز شد.

تعریف نورم و شرح مختصر آن

نورم چیست ؟

نورم کمیت مطلقه یی است که در نتیجه تحقیقات علمی و براساس تجارب عملی تثبیت گردیده و از طرف مرجع ذیصلاح مورد تصویب قرار میگیرد.

طورمثال نورم مصرف مواد سوخت وسایط، نورم مصرف مواد سوخت ماشین آلات سرک سازی و ساختمانی،  نورم مصرف مواد سوخت ماشین آلات زراعتی، نورم مصرف مواد سوخت دستگاه های مولد برق، نورم مصرف مواد سوخت وسایل تسخین و غیره.

نورم ها اساس کلیه سنجش ها در رشته های اقتصاد و تولید محسوب میگردد هیچ عرصه کاری وجود ندارد که تعین حدود و مقدار انجام کاری، مصارف مالی و بشری ضرورت نداشته باشند حتی محیط زیستی که ما در آن زندگی مینمایم به تثبیت نورم های معین گازات موجوده و مضره و غیرضروری، ضرورت دارد، مقادیر و انجام غیر ضروری گازات متذکره که برای صحت مضر است توسط نورماتیف ها معین و مشخص میگردد.

 

هدف اساسی نورم گذاری

عبارت است از تامین طرح ریزی، تصویب استعمال نورم ها و نورماتیف های علمی، تخنیکی، اقتصادی و اجتماعی به منظور تشکیل و بهره برداری معقول منابع میباشد.

وظایف اساسی نورم ها و نورماتیف ها عبارت اند از:

1. وسیله میتود نورماتیفی پلانگذاری انکشاف اقتصادی و اجتماعی اقتصاد ملی.
2. وسیله ثبت تقاضاها و مطالبات رژیم صرفه جوی منابع در پلان های انکشافی اقتصادی و اجتماعی و همچنان بهره برداری معقول از آنها در اقتصاد ملی.
3. وسیله کنترول جهت بهره برداری موثرمنابع و سایرفعالیت ها.

پرنسیب های اساسی نورمگذاری

عبارت اند از:

1. تامین وحدت میتودیکی تشکیل نورم ها و نورماتیف ها در کلیه سطوح اقتصاد ملی.
2. تامین مترقی بودن نورم ها و نورماتیف ها.
3. تشیکل کامپلکس نورم ها و نورماتیف ها برای کلیه بخش ها و فصل های پلان.
4.  تامین انطباق و پذیرش نورم ها و نورماتیف ها از طریق توحید و تجزیه.
5. تجدید سیستماتیک نورم ها و نورماتیف ها.
6. میتودهای نمونه وی به رهنمایی اداره ملی ستندرد با جلب همکاری وزرات ها، ادارت دولتی، سازمان های علمی، تحقیقاتی، پروژه سازی و موسسات تحصیلات عالی طرح ریزی میگردد.

نورم ها و نورماتیف های عمده تخنیکی اقتصادی و اجتماعی

نورم ها و نورماتیف ها در ترکیب گروپ های عمده ذیل تشکیل میابند:

1. نورم ها و نورماتیف های مواد اولیه مواد سوخت و انرژی
2.  نورم ها و نورماتیف های کار و مزد.
3. نورم ها و نورماتیف های سرمایه گذاری و ساختمان های اساسی.
4. نورم ها و نورماتیف های مولد و نیازمندی به تجهیزات.
5. نورم ها و نورماتیف های مالی.
6. نورم ها و نورماتیف های اجتماعی و اقتصادی.

سازماندهی نورم گذاری سطوح ذیل را دربر میگیرد:

1. تصدی ها، موسسات علمی، تحقیقاتی، پروژه سازی و موسسات تحصیلات عالی.
2. وزرات ها وادارت دولتی.
3. تصدی ها و موسسات.

وظایف و صلاحیت های واحدهای نورم گذاری

1. طرح طرزالعمل آمادگی برای بررسی، تصویب و بکاربردن نورم ها و نورماتیف ها.
2. طرح و ترتیب پلان نورم گذاری مربوط به پلان های انکشاف اقتصادی و اجتماعی.
3. سازمان دهی بررسی توسط متخصصین و تحلیل نورم و نورماتیف ها.

ارزش نورم ها

نورم  برپایه های دانش و علم بنیانگذاری شده و در پیشرفت صنعت و اقتصاد نقش بسزایی دارد و در این راستا باید تلاش نمود تا در افزایش کیفیت محصولات به نورم های پیشرفته تولید هر محصول توجه شود. نورم برنتایج ثابت علوم، فنون، تجارت و نظام بشری که بصورت مقررات و نظام ها به منظور ایجاد هماهنگی و وحدت، روحیه، افزایش میزان تفاهم، تسهیل ارتباطات، توسعه صنعت، صرفه جویی در اقتصاد حفظ صحت و مصونیت عمومی بکارگرفته می شود.

اغلب چنین میپندارند که نورم فقط برای حفظ منافع مصرف کننده است. البته این نظر تا حدی درست است و نورم به نیازهای فردی و اقتصادی مصرف کننده گان، تولید کننده گان توجه خاص دارد. ولی میتوان گفت که سود حاصله از رعایت نورم ها برای تولید کننده گان بیش از مصرف کننده گان است. زیرا صرفه جویی های حاصل شده از کاهش انواع مواد اولیه غیرضروری و ضایعات به قدر چشمگیر خواهد بود. آنان دراندک زمان میتوانند نتایج خوب محسوس و بصورت ذخیره شده مشاهده کنند.

با اجرای قوانین و مقررات نورم، مصارف حفظ و نگهداشت و ساخت وسایل و ماشین آلات تنزیل میابد، تولید محصول منظم می گردد، همکاری میان واحد های گوناگون هرسازمان برای پیش برد پروسه تولید میسرمی شود و سرانجام کالاهای باکیفیت و بسته بندی به معیارهای پذیرفته شده ارایه گردیده و رضایت مستهلکین نیز جلب می شود و به این ترتیب نورم ها زیربنای استوار را برای پیشرفت و توسعه صنعت و اقتصاد فراهم می سازد. استفاده از غیر معیارها و نورم ها خسارات مالی به بار آورده و سبب بروز مشکلات گردیده و آنچه راکه به نام معیار، نورم و ستندرد می شناسیم یک بنیاد است که به سطح بین المللی مطرح است و به خاطر کمیت و کیفیت بهتر اموال در تولید، صادرات، واردات در تمام عرصه ها مد نظر گرفته می شود.

اهداف تثبیت نورم

امورکاری مربوط به تثبیت نورم های مصرفی با اهداف ذیل مطابق به قانون  استوار است:

• جلوگیری ازمصارف غیر مفید به منظور استفاده موثر ازمواد مصرفی در وزارت خانه ها و موسسات دولتی جهت رشد اقتصاد ملی و همچنان موثریت تثبیت نورم های مصرفی در سطح کشور نظر به قانون و مقررات نافذه کشور.
• انسجام بهتر امور تثبیت نورم مواد سوخت وسایط، ماشین آلات زراعتی، سرک سازی و ساختمانی، دستگاه های مولد برق (جنراتورها) و وسایل تسخین و سایر مواد مصرفی درعرصه های عمده اقتصاد ملی.
• ایجاد تکمیل مکانیزم تثبیت نورم ها به منظور افزایش و موثریت، مقررات امور نورم گذاری درکشور.

کمیته تثبیت نورم

• جلسات کمیته تثبیت نورم تحت نظر نماینده های با صلاحیت وزارت خانه هــای سکتوری هفته یکبار تدویر و بالای نورم ها، وسایط و ماشین آلات تصمیم اتخاذ میگردد. اعضای کمیته مذکور شامل نماینده های وزارت های ذیل میگردد:

1. نماینده وزارت زراعت در بخش ماشین آلات زراعتی.
2. نماینده وزارت فواید عامه در بخش ماشین آلات سرکسازی و ساختمانی.
3. نماینده وزارت انرژی و آب در بخش دستگاه های مولد برق (جنراتورها).
4. نماینده وزارت ترانسپورت در بخش عراده جات.

• آمریت تثبیت نورم با در نظر داشت لایحه وظایف واحکام مواد مندرج مقرره مصرف مواد سوخت عراده جات و ماشین آلات تعیین و تثبیت نورم مصرف مواد سوخت عراده جات، ماشین آلات سرکسازی، ماشین آلات زراعتی و دستگاه های مولد برق (جنراتورها) را به عهده داشته و به اساس تقاضای ادارات و موسسات دولتی وسایط و ماشین آلات شان را بعد از مشخص شدن مارک و مدل، مارک انجن، تعداد سلندر، نوع مواد سوخت، نوعیت گیربکس، توناژ، سال تولید و حجم سلندر و سایر مشخصات تخنیکی تحت تجارب عملی قرار داده نتایج تجارب را درج فورمه های جداگانه نموده بعد از غور و بررسی همه جانبه، تایید کمیته موظف و منظوری مقام محترم اداره ملی ستندرد تعیین و تثبیت نورم مینماید.

مارک و مدل واسطه	مارک و مدل انجن	تعداد سلندر	نوع مواد سوخت	نوعیت گیربکس	سال تولید	نوعیت تایر	حجم سلندر	کشور تولید کننده	پلت یاکود	قدرت باربری یاتوناژ
UZJ200L-GNTNKV	1UR-FE	8 سلندره	پطرول	اتومات گیر	2009	دبل تایر	4608Ml	جاپان	C41	5 نفری

 

• در رابطه به استفاده از ضریب تزییدی و تنقیصی به مسولین ترانسپورت ادارات و موسسات معلومات دقیق ارایه گردیده است.
• آزمایش عراده جات از یک صد کیلومتر الی دوصد کیلومتر صورت میگیرد. آزمایش بس ها و مینی بس ها دو مرتبه بشکل باردار و بدون بار صورت میگیرد. آزمایش یا تجربه (ترائی) ماشین آلات سرکسازی و ساختمانی سه ساعت و بیشتر از آن صورت میگیرد. کمپریسورها در هنگام آزمایش یا تجربه (ترائی) مدت هشت ساعت طبق احکام مواد مندرج مقرره مصرف مواد سوخت ماشین آلات تحت آزمایش قرار داده میشود.
• درسال 1394به تعداد )310( نوع وسایط، (101) نوع ماشین آلات و (6) پایه جنراتورها تثبیت نورم گردیده است.
• درسال 1395به تعداد (231) نوع وسایط، (98) نوع ماشین آلات، (10) نوع جنراتو، (9) نوع بخاری گازی، (5) نوع اجاق گازی و (1) پایه دستگاه ه مرکزگرمی تثبیت نورم گردیده است.
• درسال 1396 به تعداد (75) نوع وسایط، (37) نوع ماشین آلات، (32) نوع جنراتورها، (11) نوع بخاری گازی، (9) نوع اجاق های گازی و (3) پایه دستگاه مرگزگرمی تثبیت نورم گردیده است.

• از اینکه هدف عمده آمریت تثبیت نورم جلوگیری از مصارف غیر مفید به منظور استفاده موثر از مواد مصرفی در وزارت خانه ها و ادارات دولتی میباشد. بناءً سنجش فیصدی مواد مصرفی (852) نوع وسایط و ماشین آلات را درطول سه سال کاری بطور اوسط چنین محاسبه مینمایم:

 

تعداد وسایط و ماشین آلات تثبیت شده	تعداد تخمینی وسایط و ماشین آلات در سطح کشور	مجموعه وسایط و ماشین آلات	حد اوسط صرفه جویی در نورم تثبیت شده	مجموعه تخمینی تیل صرفه جویی شده.	قیمت تخمینی فی لیترتیل	مجموع مبلغ عواید خالص سالانه  به دولت
852	1000	852000	3 لیتر	2556000 لیتر	40 افغانی	102240000 افغانی